تحلیل عوامل موثر بر ایجاد و پذیرش بانک مجازی با مطالعه موردی شهروندان الکترونیک

یکی از ابزارهای تجارت الکترونیکی که توسط صنعت بانکداری مورد پذیرش قرار گرفته است، بانکداری الکترونیکی می باشد. توسعه فعالیت های بانکداری الکترونیکی بر اساس فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث ظهور نوع دیگری از بانک، به نام بانک مجازی شده است که تولیدات و خدمات خود را از طریق کانال های توزیع الکترونیکی بدون وجود شعبه انجام می دهد. این دسته از بانک ها هیچ گونه حضور فیزیکی در جامعه ندارند و تمامی امور بانکی و سرویس های مورد درخواست مشتریان تنها از طریق سایت بانک در اختیار آن ها قرار می گیرد. با توجه به تفاوت های میان بانک مجازی و بانکداری الکترونیک و اهمیت فعالیت های بانک های مجازی در آینده سیستم بانکداری، شناسایی و بررسی عوامل موثر بر پذیرش این نوع بانک ها از سوی مشتریان ضروری است. بررسی عوامل موثر بر پذیرش بانک مجازی باعث خواهد شد تا مسئولین ضمن شناسایی عوامل مرتبط با پذیرش بانک مجازی نسبت به تقویت عوامل مذکور جهت ترغیب بیشتر افراد به خدمات بانک مجازی اقدام نموده و به این ترتیب استفاده از خدمات بانک مجازی را توسعه دهند. هدف از این پژوهش تحلیل عوامل موثر بر پذیرش بانک مجازی در کشور بوده است و بدین منظور مدل پذیرش فناوری به عنوان مدل اصلی در نظر گرفته شد و علاوه بر متغیرهای فواید ادراک شده و درک سهولت استفاده، اثر متغیرهای اعتماد، حمایت های دولت و تبلیغات نیز بررسی شد. پرسشنامه این پژوهش به صورت الکترونیکی طراحی شد و پایایی آن با آلفای کرونباخ حدود 89/0 تأیید گردید. جامعه آماری این پژوهش شهروندان الکترونیک ایرانی بوده اند که در محدوده زمانی سه ماهه پرسشنامه را از طریق پست الکترونیک خود دریافت کرده و تکمیل نمودند. از نرم افزارهای spss19 و amos18 برای تحلیل داده ها استفاده شد. پس از اطمینان از برازش مدل معادله ساختاری پژوهش، آزمون فرضیه ها انجام گرفت و با توجه به نقض نرمال بودن چند متغیره در این پژوهش از خودگردان سازی و انجام نمونه گیری های فرعی متعدد و جایگذاری با حجم نمونه مشابه نمونه اصلی به تعداد 200 بار استفاده شد. یافته های حاصل از بررسی 247 پرسشنامه نشان داد متغیرهای فواید ادراک شده و اعتماد بر پذیرش بانک مجازی تاثیر دارند در حالی که اثر متغیرهای سهولت ادراک شده، حمایت دولت و تبلیغات بر پذیرش بانک مجازی تأیید نشد؛ همچنین اثر متغیر اعتماد بر فواید درک شده و اثر متغیر درک سهولت استفاده بر فواید درک شده و اعتماد نیز تایید شد.